Trong kiến trúc truyền thống Việt Nam, lục bình gốm không chỉ là một món đồ trang trí mà còn mang giá trị tâm linh và phong thủy sâu sắc. Đặc biệt, trong những ngôi nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ, nơi đề cao tính cân bằng và sự giao hòa giữa con người với thiên nhiên, cặp lục bình góp phần làm nổi bật vẻ đẹp cổ truyền, đồng thời thu hút vượng khí và tài lộc.
Nhà gỗ 5 gian lim lào có hậu cung
Ý nghĩa của cặp lục bình gốm trong tín ngưỡng Việt
Lục bình xuất hiện từ lâu trong văn hóa phương Đông, đặc biệt được giới quý tộc và thương nhân ưa chuộng bởi ý nghĩa cát tường, thịnh vượng. Theo quan niệm phong thủy, hình dáng của lục bình với thân phình to, cổ thắt lại và miệng loe rộng có khả năng thu hút và lưu giữ năng lượng tốt.
- Tượng trưng cho tài lộc và phú quý: Người xưa tin rằng lục bình giúp tích tụ sinh khí, mang đến sự sung túc, thịnh vượng cho gia chủ. Do đó, vật phẩm này thường được đặt trong phòng khách, phòng thờ hoặc không gian quan trọng trong nhà.
- Thể hiện sự uy nghi, bề thế của gia chủ: Những gia đình có điều kiện thường trưng bày cặp lục bình gốm lớn trong nhà để thể hiện địa vị và sự giàu có.
- Mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc: Trong một số gia đình truyền thống, lục bình còn được sử dụng để thờ cúng, đặt cạnh bàn thờ gia tiên nhằm duy trì sự kết nối với tổ tiên, cầu mong bình an và phước lành.
Cách chọn lục bình theo chất liệu và họa tiết
Chọn lục bình gốm theo chất liệu
Trong không gian nhà gỗ kẻ truyền, hai dòng lục bình được ưa chuộng nhất là lục bình gốm Bát Tràng và lục bình gỗ Hương. Mỗi loại đều có những ưu điểm riêng, phù hợp với nhu cầu và gu thẩm mỹ của gia chủ.
Lục bình gốm Bát Tràng
Lục bình gốm Bát Tràng từ lâu đã nổi danh nhờ sự tinh xảo trong chế tác và vẻ đẹp thanh thoát, trang nhã. Đây là dòng lục bình mang đậm dấu ấn văn hóa, thường được chọn để trang trí hoặc bài trí trong không gian thờ cúng.
Ưu điểm:
- Chất liệu bền đẹp, dễ vệ sinh: Được nung ở nhiệt độ cao, lục bình gốm có độ bền tốt, chống thấm nước và ít bị ảnh hưởng bởi môi trường.
- Họa tiết phong phú, mang giá trị phong thủy: Các nghệ nhân làng gốm Bát Tràng thường trang trí lục bình bằng những họa tiết như Tứ quý, Long – Phụng, Cá chép hóa rồng…, mỗi hình vẽ đều mang ý nghĩa cát tường, thịnh vượng.
Lục bình gỗ Hương
Bên cạnh lục bình gốm, lục bình gỗ Hương cũng là một lựa chọn được nhiều gia chủ ưa chuộng, đặc biệt trong những ngôi nhà gỗ truyền thống.
Ưu điểm:
- Gỗ quý, độ bền cao: Gỗ Hương nổi tiếng với độ chắc chắn, không bị cong vênh, mối mọt theo thời gian, thích hợp để chế tác lục bình có kích thước lớn.
- Vân gỗ tự nhiên, màu sắc sang trọng: Không cần chạm khắc cầu kỳ, chính những đường vân gỗ mềm mại đã tạo nên sức hút riêng cho lục bình gỗ Hương. Đặc biệt, theo thời gian, gỗ càng lên màu đẹp, tôn lên vẻ quý phái cho không gian.
- Tỏa hương nhẹ nhàng, có giá trị phong thủy: Gỗ Hương có mùi thơm dịu nhẹ, giúp không gian luôn dễ chịu, tạo cảm giác thư thái và tốt cho sức khỏe. Trong phong thủy, lục bình gỗ tượng trưng cho sự vững vàng, ổn định và phát lộc dài lâu.
Chọn lục bình theo họa tiết
Bên cạnh chất liệu, họa tiết trên lục bình cũng mang ý nghĩa quan trọng trong phong thủy:
- Họa tiết Tứ quý (Tùng – Cúc – Trúc – Mai): Tượng trưng cho bốn mùa, mang đến sự cân bằng, may mắn và thịnh vượng quanh năm.
- Họa tiết Cá chép hóa rồng: Biểu trưng cho sự kiên trì, nỗ lực và thành công trong cuộc sống.
- Họa tiết Phúc – Lộc – Thọ: Mang ý nghĩa cầu chúc sức khỏe, tài lộc và hạnh phúc cho gia chủ.
- Họa tiết Rồng – Phượng: Đại diện cho quyền uy, sự hưng thịnh và phát triển bền vững của gia tộc.
Cách tính chiều cao lục bình gốm hài hòa không gian nhà gỗ
Việc lựa chọn chiều cao lục bình không chỉ dựa vào sở thích cá nhân mà còn phải cân nhắc đến tỷ lệ không gian và yếu tố phong thủy để tạo sự hài hòa.
Dựa vào tỷ lệ không gian
Trong kiến trúc nhà gỗ, lục bình thường được đặt ở hai bên kệ tivi, tủ trang trí hoặc gần bàn thờ. Để tạo sự cân đối, cần đảm bảo chiều cao lục bình phù hợp với không gian trưng bày:
- Phòng khách rộng: Nên chọn lục bình cao từ 1,4m – 1,8m để không gian thêm phần sang trọng.
- Phòng thờ: Lựa chọn lục bình cao 1,2m – 1,6m để đảm bảo sự trang nghiêm và phù hợp với bố cục nội thất.
- Không gian nhỏ hơn: Lục bình cao khoảng 80cm – 1,2m sẽ giúp tạo điểm nhấn mà không gây cảm giác nặng nề.
Dựa vào phong thủy – Nguyên tắc “Sinh – Lão – Bệnh – Tử”
Theo quan niệm phong thủy, khi tính chiều cao đồ vật trong nhà, người ta thường áp dụng quy luật “Sinh – Lão – Bệnh – Tử”. Trong đó:
- Sinh: Tượng trưng cho sự khởi đầu, may mắn.
- Lão: Đại diện cho sự phát triển, bền vững.
- Bệnh: Mang ý nghĩa xui rủi, suy giảm.
- Tử: Gắn với sự kết thúc, không may mắn.
Gia chủ nên chọn chiều cao lục bình rơi vào cung “Sinh” hoặc “Lão” để mang lại tài lộc và tránh những điều không tốt.
Dựa vào công năng và phong cách thiết kế
Nếu lục bình được đặt trong phòng khách, nơi thường xuyên tiếp khách và sinh hoạt chung, nên chọn lục bình có chiều cao và họa tiết trang nhã, phù hợp với phong cách thiết kế của ngôi nhà. Ngược lại, nếu đặt trong phòng thờ, lục bình nên có chiều cao tương xứng với bàn thờ và mang họa tiết trang trọng, tôn nghiêm.
Khoảng cách và vị trí đặt hợp lý
Lục bình thường được đặt ở hai bên kệ tivi, tủ trang trí hoặc hai bên bàn thờ để tạo sự cân đối và hài hòa cho không gian. Khoảng cách giữa hai lục bình cần được tính toán sao cho phù hợp với diện tích và bố cục của phòng, tránh gây cảm giác chật chội hoặc trống trải. Đặc biệt, khi đặt lục bình trong phòng thờ, cần chú ý đến sự trang nghiêm và tôn kính, đảm bảo vị trí đặt không cản trở lối đi và thuận tiện cho việc thờ cúng.
>> Xem thêm: Khám phá những yếu tố làm nên mẫu án gian thờ đẹp
Lục bình gốm không chỉ là vật phẩm trang trí mà còn mang nhiều giá trị phong thủy sâu sắc. Hy vọng những chia sẻ trên đây đã giúp quý vị có thêm thông tin để cân nhắc kỹ lưỡng, nhằm chọn được cặp lục bình phù hợp với không gian nhà gỗ truyền thống. Khi lựa chọn đúng, lục bình gốm sẽ trở thành biểu tượng của sự thịnh vượng, mang đến may mắn và tài lộc cho cả gia đình.
Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc
Số điện thoại: 0973812666
Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm
Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)
>Tham khảo thêm video về nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ
>Tham khảo kiến thức nhà gỗ
